Dar ayakkabılar sadece ayaklarınızı rahatsız etmek ve canınızı yakmakla kalmaz aynı zamanda çok daha ciddi problemlere de sebep olabilir.
İnternet alışverişinin popülaritesi arttıkça, insanlar sadece trend olduğu ya da başkasında görüp beğendiği için kendi ayaklarına uygun olmayan ayakkabı modellerine daha sık yöneliyor.
Araştırmalar, günümüzde pek çok yetişkinin kendi ayak şekline ve boyutuna uygun olmayan ayakkabılar giydiğini belgeliyor. Özellikle de kadınlar belki de hiç giyemeyeceği ayakkabılar satın almaktan vazgeçmiyor. Halbuki dar ayakkabılar, ayakları nasır, bunyon ve düzeltilmesi için ameliyat gerektirebilecek diğer deformiteler için risk altına sokar.
Dar ayakkabıların sebep olduğu ayak deformiteleri
Bunyon
Bunyon, ayak başparmağının tabanındaki eklem çevresindeki kemik veya dokunun genişlemesidir. Bunyon büyüdükçe, ayak başparmağı ikinci parmağa doğru dönebilir ve ayakkabı giymek şişmelere ve ağrıya neden olur.
Genetik faktörler de bunyon oluşumunda rol oynayabilir ama çoğu durumda bunyonlar dar ayakkabılar giymekle ilişkilendirilir.
Ameliyatsız tedavi, daha geniş burunlu ayakkabılar giymeyi, ayak başparmağınızla ikinci parmağınız arasında boşluk bırakmayı, ayak parmağınızı bantlamayı ve/veya ayak parmağınıza buz uygulamayı içerir. Bu basit tedavi önlemleri etkili olmazsa, doktorunuz bunyonu çıkarmak için ameliyat önerebilir.
Nasır
Dar ayakkabılar cilde sürekli baskı uyguladığında, ayaklarda nasır oluşur.
Basit tedbir, basıncın hafifletilmesine yardımcı olmak için nasırın üzerine köpük bir pedin uygulanmasını içerir. Ayrıca, ayağınıza tam oturan ve burun bölgesi geniş olan ayakkabılar giymek nasır oluşumunu en baştan engellemekte her zaman yardımcı olacaktır.
Çekiç parmak
Çekiç parmaklar, düz durmak yerine kıvrılmaya başlayan parmaklar sonucunda oluşur. Orta parmak eklemi bükülecek ve ayağınız dar ayakkabılar içindeyse yüzeyine sürtünerek ağrıya neden olacaktır. Ayrıca ayak bu anormal pozisyonda kalırsa ayak parmaklarına bağlanan kaslar zayıflamaya devam edecektir.
Basit tedavi seçenekleri arasında çemberleme teknikleri, daha geniş burunlu ayakkabılar giymek, parmak atelleri kullanmak ve etkilenen bölgeye buz uygulamak yer alır. Bu teknikler etkili olmaz ise doktorunuz deformiteyi düzeltmek için cerrahi bir seçenek sunabilir.
Çapraz parmak
Parmaklar çok küçük bir alanda sıkışıp kıvrıldığında çapraz parmak oluşur ve sabit basınç ikinci veya üçüncü parmağın yanındaki parmak üzerinde hareket etmesine neden olur.
Basit tedavi, daha geniş burunlu ayakkabılar giymek, parmakları ayrı tutmak için ara parçalar veya bant kullanmak ve etkilenen bölgeye buz uygulamaktır. Bu konservatif tedavi başarısız olursa, doktorunuzla cerrahi seçenekleri değerlendirebilirsiniz.
Batık ayak tırnağı
Batık bir ayak tırnağı genellikle ayak başparmağının ucuna yakın tırnak kısa kesildiğinde oluşur. Bu yaralanma, ayaklarınızı dar ayakkabılar giymeye zorladığınızda daha da kötüleşebilir ve ilk parmağınızın ikinci parmağa bastırılmasına ve tırnak üzerinde anormal baskıya neden olur. Sabit basınç, iltihaplanma ve tırnak ağrısı oluşturacaktır.
Basit tedavi, daha geniş burunlu bir ayakkabı giymeyi ve ayak parmağını günde üç ila dört kez ılık suda ıslatmayı içerir. Ayak tırnağınızı her zaman düz bir şekilde kesmeli ve köşeleri çok kısa kesmekten kaçınmalısınız.
Diyabetik ayak
Diyabetli kişiler genellikle ayakta sinir hasarından (periferik nöropati) mustariptir ve cilt tahrişlerini ve hatta delinmeleri hissedemezler. Bir ayakkabı ayağı çok sıkıştırıyorsa hızla ciddi enfeksiyonlara dönüşebilen kabarcıklara veya yaralara neden olabilir.
Şeker hastasıysanız, ayaklarınızı her gün basınç alanları, kızarıklık, su toplaması, yara, çizik ve tırnak sorunları açısından kontrol etmeyi unutmayın.
Ayakkabı alırken dikkat edilmesi gerekenler
* Yeni bir ayakkabı denerken, ayak parmaklarınızın sıkışmadığından ve ayak parmaklarınızın hiçbirinin başka bir parmağın üzerine itilmediğinden emin olun.
* Alışveriş yapmadan önce her iki ayağınızın da uzunluğunu ve genişliğini ayrı ayrı ölçmeyi unutmayın.
* Ayağınıza uygun olmayan ayakkabıları satın almayın. 'Giydikçe açılır' diye düşünmek son derece sakıncalıdır. Ayaklarınız zamanla içine girdikleri bu kaplara sığmak için şekil değiştirebilir ve bu hiç de normal değildir. Amaç, ayağınızın ayakkabının şeklini alması yerine ayağınızın şekline yakın bir ayakkabı bulmaktır.
* Ayakkabıyı genel yapısı için değerlendirin. Ayakkabı, gövdeden (kemer) değil, parmak bölümünden bükülmelidir. İyi bir stabil şaft size daha fazla destek sağlayacaktır.
* Parmak alanının ayağınıza uygun olup olmadığını belirleyin. Sadece şeklinin değil, derinliğinin de. Daha derin bir parmak alanı, bir bunyon, çekiç parmakları ve geniş bir ön ayağı yerleştirmek için daha fazla alana sahip olacaktır. Kare burunlu modeller en çok arzu edilen şekildir. İkinci en iyi ise yuvarlak burunlardır, sivri burunlu ayakkabılardan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
* Bağcıklı, tokalı, cırt cırtlı veya bir çeşit bağlama mekanizmasına sahip ayakkabılar, ayak kemerinize daha fazla destek sağlayacaktır.
* Çıkarılabilir iç tabanlı bir ayakkabılar idealdir, böylece gerekirse ortez veya daha fazla yastıklı iç taban ekleyebilirsiniz.